MILTIADES Manno
Geboren : 3 maart 1879 (Pancsova, Oostenrijk-Hongarije)
Overleden : 16 februari 1935 (Budapest)
Club(s) als voetbalspeler: Budapesti TC (1901-'02, 13 wedstr., 27 goals)
Positie: Centrumspits/Middenvelder
Biografie :
Miltiades (Milti) Manno werd geboren in het Keizerrijk Oostenrijk-Hongarije in Pancsova, gelegen in het Hongaars landsgedeelte, maar na het Verdrag van Trianon van 4 juni 1920, waarbij Hongarije heel wat land moest afstaan, thans in Servië gelegen onder de huidige naam Pančevo. Zijn naam is Grieks doordat zijn ouders vanuit Griekenland, onder Turks bewind, emigreerden naar Oostenrijk-Hongarije, waar Manno geboren werd.
Miltiades, ook bekend als Miltiádész of Miltiadesz, was een echte Renaissance man. Met scherpe trekken en lachende ogen, was hij een atletisch uitziende man, die met iedereen grapjes maakte. Hij had een kinderlijk onschuldig voorkomen, was een oprecht en joviaal iemand.
Hij studeerde als kunstenaar aan de Academie voor Schone Kunsten in München rond de eeuwwisseling en behaalde grote successen in veel sporten, zoals zwemmen, lopen, atletiek, roeien, wielrennen, skiën en ijsschaatsen.
Zo won hij ondermeer in 1898 Siófok–Budapest, de belangrijkste wielerwedstrijd van Hongarije.
Hij behaalde goede resultaten als schaatser in Hongarije en in Europa. In Hongarije nam hij in 1900 deel aan de eerste nationale schaatskampioenschappen op de 500, 1500, 5000 en 10.000 meter. In 1903 vertegenwoordigde hij zijn land op het EK in Christiania (Oslo) in Noorwegen en behaalde er de tweede plaats. Brons won hij op het WK in St. Petersburg (Rusland). In 1905 won hij zilver op het EK in Davos (Zwitserland).
De zomers waren een uitdaging voor hem om watersporten te beoefenen en won in 1902 al onmiddellijk een toernooi als roeier. In 1906 won hij 11 kampioenschappen waar hij aan meedeed.
In 1912 nam hij deel aan de Olympische Spelen van Stockholm als lid van de Hongaarse roeiboot met acht, maar de boot werd uitgeschakeld in de eerste ronde. De acht: Baján Artúr, Gráf Lajos, Jeney István, Miltiades Manno, Szebeny Antal, Szebeny György, Szebeny István, Szebeny Miklós en Vaskó Kálmán (stuurman).
|
|
Miltiades Manno als roeier. |
Als voetbalspeler was hij de topspeler bij Budapesti TC en werd er tweemaal Voetbalkampioen van Hongarije mee (1901 en 1902). De twee titels van Budapesti TC waren de eerste twee titels die toegekend werden in de nieuwe Hongaarse landscompetitie. In beide jaren was hij ook nog topscorer van Hongarije. In 1901 scoorde hij 17 doelpunten in 6 wedstrijden, een record dat nog steeds meetelt.
Voor het Hongaars nationaal team speelde hij in Budapest twee niet-officiële wedstrijden: op 11 april 1901
werd met 0-4 verloren van het Engelse Richmond AFC en op 12 april 1901 werd met 1-5 verloren van Surrey Wanderers, ook uit Engeland, de bakermat van het Voetbal.
|
Budapest Torna Club (BTC) 1901:
Rechtstaand van links naar rechts : Cservenka Sándor, Buda István, Róka János, Miltiades Manno, Hajós-Guttmann Alfréd en Minder Frigyes,
Midden: Bádonyi Gyula en Skrabák
Onderaan: Wagner Rudolf, Lucius Károly, Ordódy Béla, Frey Viktor en Harsády József.
|
|
|
Budapest Torna Club (BTC) 1902 met
tweede van links gezeten: Miltiades Manno. |
Miltiades Manno als voetballer. |
Miltiades Manno. |
|
In de Eerste Wereldoorlog werd hij in het leger ingelijfd als officier bij een regiment van de Huzaren, raakte meermaals gewond en moest toen zijn sportieve activiteiten stopzetten. Na de oorlog werkte hij dan als karikaturist, posterkunstenaar, schilder en beeldhouwer. De sport bleef evenwel altijd het favoriete thema van zijn kunst. Tussen de jaren 1910 en 1935 was hij actief als posterkunstenaar. Na de val van de Hongaarse Radenrepubliek in 1919 vond Horthy Miklós, de gouverneur van het nieuwe regime, een uitstekend propagandist in Miltiades Manno. Zijn stijl was classicistisch en traditioneel, maar liet toch buitengewone kracht zien. Zijn uitstekende afficheontwerpen markeerden het nieuwe tijdperk. Zijn poster met de titel ! Horthy is symbolisch: het toont gespierde armen aan een stuurwiel. Zijn ontwerpen waren vaak zeer offensief. Zo beschuldigden zij de communisten voor de afloop van de Eerste Wereldoorlog en dragen ze vaak een antisemitische toon. Tijdens de verkiezingscampagnes ontwierp hij een aantal politieke affiches, waarvan de meeste voor rechtse organisaties gemaakt werden. Daarnaast waren veel creaties sportief getint, of gingen over reizen, of waren commerciële ontwerpen. Zijn affiches voor voetbalwedstrijden en andere sportkampioenschappen zijn vandaag de dag nog erg populair.
Er werd hem eens gevraagd naar de Verenigde Staten van Amerika te gaan, waar hij heel wat geld met zijn grafisch werk te verdienen was. Hij antwoordde "Wat zou ik doen met die dollars? Een glas wijn, wat sigaretten en een paar dagen in mijn landhuis volstaan voor mij. En iedereen houdt hier van mij".
In 1928 ontwierp Miltiades de officiële badge met de bekende Turulvogel voor de voetbalafdeling van Ferencvárosi TC. De Turulvogel klemt een mixt van wapenschild en voetbal met de Fradi groen-witte kleurstrepen
in zijn klauwen. Dit wapenschild is nog steeds een levend symbool van Ferencváros en geniet van een buitengewone populariteit onder de fans (zie FTC-fankaart van 2014).
In 1932 nam hij in Los Angeles deel aan de Olympic Art Competitions in de categorie artistieke wedstrijden. Hij won er een zilveren medaille in de beeldhouwkunst met zijn werk 'Wrestling - Ringkampf'.
In 1906 dacht de Franse baron en oprichter van het Internationaal Olympisch Comité, Pierre de Coubertin, dat het misschien interessant zou zijn om kunst en cultuur te integreren in de Olympische Spelen. Tussen 1912 en 1948 namen deelnemers van over de hele wereld deel aan een competitie met hun werken in de volgende categorieën: literatuur, architectuur, muziek, schilderkunst en beeldhouwkunst.
In het begin van de 20e eeuw, was de kunst dus eigenlijk een Olympische sport. |
Een aantal creaties van Miltiades Manno.
|
|
|
Een antisemitische poster uit 1935. |
Een memoriaal voor de Hongaarse Huzaren. |
|
|
|
|
Poster waterpolo uit 1935. |
Propagandaposter 1935. |
Een poster uit 1935. |
Poster antibolsjewiek. |
|
|
Het beeldhouwwerk waarmee Miltiades
de OS 1932 won. |
De fankaart 2014 van Ferencváros, gebaseerd op
een vroeger ontwerp van Miltiades uit 1928. |
Miltiades stierf op relatief jonge leeftijd op
16 februari 1935 in Budapest. Hij was pas, op twee weken na, 56 jaar oud, maar heeft een zeer rijk en waardevol leven gehad.
De figuur van Miltiades Manno werd bijna vergeten na zijn dood (omstandigheid waaraan hij heeft bijgedragen door zijn militant anticommunisme), maar is gedeeltelijk in ere hersteld in de afgelopen jaren, als een van de meest interessante personages van sport en Centraal-Europese cultuur van het eerste derde van de twintigste eeuw
Miltiades Manno is een van de meest merkwaardige gevallen van kunstenaars van de twintigste eeuw.
|
|
ERELIJST als Voetbalspeler:
Club als speler:
* Tweemaal Kampioen van Hongarije met Budapesti TC in 1901 en 1902
* Tweemaal topscorer van Hongarije in 1901 en 1902
Nationaal elftal:
*
2 Caps (niet-officiële)
* 0 goals
|
|
Het graf van Miltiades Manno in Budapest. |
|